‘Wat me opviel, was de hoge mate van ontevredenheid. Laten we zeggen dat met alle reacties samen geen lichaamsdeel gespaard bleef. ‘

25-10-17

Mijn lessenreeks over psychische stoornissen bij kinderen en jeugdigen staat weer voor de deur. Tijdens de voorbereiding van de les over stoornissen die samenhangen met zelfbeeld, denk ik na over een aansprekende opening. Bij een eerdere reeks heb ik studenten gevraagd wie wel eens aan de lijn deed. Met een zaal waarin de meerderheid vrouw was, gingen er heel wat handen omhoog. Ik vroeg ook wie ooit het gevoel had geen controle meer te hebben over dit lijngedrag. Wederom gingen er handen omhoog. Tot slot vroeg ik wie niet tevreden was (met een deel van) van zijn of haar lichaam. Het werd zeker een aansprekende opening. Die kan ik dus zo weer gebruiken, maar ik weet niet of ik het durf.

Ontevredenheid en botox

Wat me namelijk opviel, was de hoge mate van ontevredenheid. Laten we zeggen dat met alle reacties samen geen lichaamsdeel gespaard bleef. Doelgroep kan daar een rol bij spelen; als ik dezelfde vragen had gesteld bij de opleiding werktuigbouwkunde, waren de reacties waarschijnlijk heel anders geweest. Toch raakte het me. Vooral toen het gesprek ging over een deel van de aard van de ontevredenheid. Een student zei voorzichtig: ‘Ik vind het zo moeilijk om te bedenken wat normaal is. Als ik mezelf vergelijk met mensen die ik in de media zie, ben ik altijd minder mooi.’ Naast de prachtige psychologische vraag over wat normaal is, werd pijnlijk voelbaar hoe het vergelijken met anderen voor onzekerheid kan zorgen. Zeker als het vergelijkingsmateriaal afkomstig is uit de media, waar alles toch vaak net even iets mooier is dan in het echt. Ergens herken ik het wel. Ik heb me, als ouder wordende vrouw, serieus een periode afgevraagd waarom vrouwen op televisie, die minimaal net zo oud zijn als ik, zoveel gladdere gezichten hebben. Noem het naïef, maar ik had geen idee. Tot ik erachter kwam dat er zoiets bestaat als botox. Een goedje dat spieren verlamt, waardoor rimpels tijdelijk minder zichtbaar zijn. Voor mij een openbaring. Niet om zelf te gaan gebruiken, maar als bewijs dat het vergelijksmateriaal in de media niet het beste vergelijkingsmateriaal is.

Rimpels voor de klas

Soms zou ik dan ook willen dat mijn studenten minder vaak met perfectie geconfronteerd worden. Dat ze anderen en zichzelf zien in een wereld van imperfectie die erbij hoort. Daar heb ik als docent misschien ook een rol in. Dus sta ik met liefde met rimpels, onhandigheden en versprekingen voor de klas. Perfect in imperfectie. Daar kan ik vast wat mee doen tijdens de opening van de volgende les.

Afbeelding: pixabay.com