Presenteren voor de klas: ik kan niet één student bedenken die dit leuk vindt. Sterker nog, sommigen vinden het zelfs doodeng. Zo ook Linda*. Tijdens een les gespreksvaardigheden moeten we de opname van een gesprek wat zij heeft gevoerd bekijken, als onderdeel van de toetsing. Nog voor we begonnen zijn, merk ik dat het niet zo goed gaat. Ik zie een bedrukt gezicht, met ogen die vechten tegen de tranen. Zodra ik dat benoem, gaan de tranen lopen. ´Ik vind het zo verschrikkelijk om naar mezelf te kijken´, hakkelt ze. ´En het is ook nog eens een vreselijk slecht gesprek´, voegt ze eraan toe. We spreken af dat ze de klas uit mag lopen als de spanning tijdens het kijken te hoog wordt. Na een paar minuten kijken, is het zover: Linda stormt de klas uit. In tranen. Hoewel haar klasgenoten en ik voorbereid zijn, maakt het toch indruk. Zeven paar verschrikte ogen kijken mij aan. Tijd voor crisismanagement. Ik stuur een andere student de gang op om haar te zoeken en kijk (ook zoals afgesproken) met de rest het filmpje af. Na afloop komt Linda er weer bij. We kunnen haar spanning en haar filmpje bespreken. Het was een heel goed gesprek! Opgelucht verlaat ze uiteindelijk de klas. ´Ik ga het nog wel terugkijken hoor´, zegt ze met een glimlach als ze wegloopt. Een kleine overwinning voor haar.
Mij houdt het nog wat langer bezig. Linda is namelijk niet de enige die dergelijke situaties eng vindt. Hoewel de ernst verschi
lt, zie ik bijna altijd zenuwen als studenten iets voor de klas moeten doen. Hoe was dat eigenlijk bij mijzelf? Mijn gedachten gaan terug naar mijn eigen studententijd. Ze blijven hangen bij mijn laatste opleiding. Ik weet nog dat ik voor de groep een gezinsgesprek moest voeren. Ik als therapeut, mijn groepsgenoten als ´gezin´. Ik was bloednerveus! Dat kwam ook door de aanwezigheid van de docent. Die had ik al weken het goede voorbeeld zien geven. Wat ik ook zou doen, het zou altijd minder goed zijn.
Hier stoppen mijn gedachten. Met schrik besef ik dat ik nu zelf docent ben! Mijn aanwezigheid zal een situatie die sowieso al spannend is er niet minder spannend om maken. Dan kan ik als die docent maar één ding doen: veiligheid creëren en ervoor zorgen dat de spanning er mag zijn. Studenten mogen huilen, bang zijn en zelfs weglopen, zo lang we er maar over in gesprek blijven. Dat is tenslotte ook leerzaam. Hoop ik. In elk geval niet doodeng.
* Linda noem ik op school anders